Luxeprobleem, over bijenvolken verkopen en wintersterfte
[Niki schrijft voor de Imkershop regelmatig een blog artikel. | Zij is imker en de ideeën en tips komen dus van een imker uit de praktijk en vertegenwoordigen niet de Imkershop. Veel lees plezier! (Tips of ideeën gebruiken uit de artikelen is voor eigen risico)]
Ik heb een probleem, … een luxeprobleem, dat wel … na 5 jaar imkeren heb ik te veel bijen … hoe kan je nu te veel bijen hebben, zullen jullie denken, in een periode met zoveel bijensterfte? Wel, het vraagt toch best wat werk in de drukste bijenmaanden mei-juni, ook veel tilwerk en manlief helpt me daarbij. Die zware honingzolders krijg ik niet alleen getild. Ik ben begonnen met een simplexkastje. De Carnica-koningin kocht ik voor 20 euro bij mijn bijenbond en de begeleidende bijen kreeg ik er gratis bij, evenals een bijenpeter/begeleider. Imkers vonden het gek dat ik het maar bij een kastje hield. Stel dat het volk de winter niet zou overleven? Dan kon ik terug van nul beginnen. Maar wonder bij wonder, ze hebben de winter overleefd en dat jaar heb ik een afleggertje gemaakt, dus had ik ineens 2 volken.
5 jaar later zit ik met 6 volken, eentje heeft de winter niet overleefd. En eigenlijk is 3 à 4 bijenvolken meer dan genoeg voor mij. Ten eerste omdat mijn tuin niet al te groot is. Ik zit hier op een grondje van 8 are. En ten tweede omdat je in het hoogseizoen toch wekelijks elke kast checkt. … ik hou het liever kleinschalig. Alle respect voor de imkers met meer bijenvolken. Hoe doen die dat toch met soms 50 volken of meer?
Wat doe je dan als je bijenvolken te veel hebt? Juist, ja, verkopen! Maar waar? Aan wie? Tegen welke prijs? Er is vraag genoeg, wat er dus spijtig genoeg op wijst dat er weer veel bijensterfte is geweest deze winter. Er is blijkbaar ook een verschil in prijs als je een volk verkoopt dat net uit de winter komt of als je een afleggertje verkoopt in het hoogseizoen. Logisch, want dan zijn er weer volop bijen beschikbaar. Er bestaan bijenmarkten waar de bijen per openbaar opbod verkocht worden. Dan hoor je prijzen van 200 tot 250 euro per volk. Maar eerlijk gezegd voel ik me daar niet goed bij omdat het zo onpersoonlijk is… komen ze wel goed terecht? Ik hecht me namelijk aan mijn bijen. Heb ik al verteld dat ik ze namen geef? Andere imkers nummeren hun volken; bij mij krijgen ze een naam. Elk volk heeft voor mij een eigen identiteit. In alfabetische volgorde : Susy Q, Uma, Victoria, Xena, Zita en terug bij de A : Amaranthe. Ik heb hen een hele tijd met liefde verzorgd. Hoe kan je daar een prijs op plakken? Na zorgvuldig rondhoren kom ik tot de conclusie dat je minstens 100 euro mag vragen voor een volk net na de winter. Dit is de prijs voor de bijen en de koningin. Het is ook gebruikelijk dat de koper het aantal raampjes dat hij meekrijgt van de verkoper, vervangt door nieuwe(!) raampjes met verse waswafels erin. Met de nadruk op “nieuw” uit hygiënische overwegingen (ziekte-overdracht beperken). Bij afleggers, in de maanden mei-juni, liggen de prijzen tussen 10-15 euro per raam, waarbij het meegegeven materiaal ook weer vervangen moet worden door nieuwe ramen.
Ik heb Victoria natuurlijk veel te goedkoop verkocht voordat ik al deze kennis had … dat is het leergeld dat ik betaal. Volgend jaar beter. Victoria verhuist wel naar een mooie boomgaard waar ze beter zal staan dan op het veld waar ze momenteel staat. Er staat nog niks in bloei en ze moeten redelijk ver vliegen voor hun nectar en stuifmeel.
Dan blijft nog de vraag : waarom is er toch zoveel bijensterfte elk jaar? Vorig jaar was er in augustus een groot probleem met de voedselvoorraad van de bijen. Ik heb vorig jaar geen honing geslingerd en al mijn bijen hun eigen honing laten houden, maar in juli-augustus merkte ik dat hun hele honingvoorraad al op was. In 2014 was het een prachtig vroeg voorjaar met een enorme dracht voor de bijen gedurende een paar weken. In juli was het echter heel slecht weer en er stond hier niks meer in bloei. De bijen hadden dus hun hele honingvoorraad al opgegeten. Ik merkte ook veel roverij op. Noodgedwongen heb ik (manlief eigenlijk) mijn grote volken verhuisd naar het veld van de boer omdat ze de kleine, nieuwe volkjes leegroofden. Normaal gezien is een bidon/jerrycan Trim-O-Bee of suikerwater van 14 kg (invertsuiker) voldoende om een bijenvolk de winter door te krijgen. Na nazicht bleek er echter maar 8 kg voorraad aanwezig te zijn. Ik heb veel bijgevoederd vorig jaar. Ik heb vernomen dat veel imkers hun bijen al vroeg verloren zijn door voedseltekort. Dit wijst nog maar eens op het belang van een goed drachtgebied in het voor –en najaar voor onze bijtjes.
En dan is er nog de varroa-druk natuurlijk. Ik hou niet van de chemische behandelingen, maar het is kiezen tussen de pest en de cholera. Als ik niet voldoende behandel, verzwakken mijn bijen en verlies ik mijn volken aan de mijt. Momenteel werk ik met oxaalzuurverdamping. Wetenschappers zijn volop bezig om een methode te ontwikkelen om de varroamijt te bestrijden zonder dat er chemische producten bij te pas komen. Hopelijk laat de remedie niet te lang op zich wachten …
Hoe dan ook, het nieuwe bijenseizoen gaat van start. Ik begin dit seizoen met 5 volkjes en het zullen er meer worden in mei-juni, zoals elk jaar. Ik hou het dit jaar bij één volkje dat ik verkoop. Uiteindelijk heb ik dan toch weer meer bijenvolken dan ik eigenlijk wou … maar zoals eerder gezegd, da’s een luxeprobleem … daar valt best mee te leven!
