Helderheid in honing: eerste stapjes in de aanpak van sjoemelhoning!

In het voorjaar van 2024 heeft een belangrijke ontwikkeling plaatsgevonden binnen de Europese Unie, die van aanzienlijke betekenis is voor zowel consumenten als producenten van honing en jam. De Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement hebben gezamenlijk een akkoord bereikt over de nieuwe 'ontbijtrichtlijn', een richtlijn die de kwaliteit en transparantie van producten zoals honing, jam, vruchtensappen en gedehydrateerde melk aanzienlijk zal, en moet gaan verbeteren.

Deze nieuwe richtlijn is een antwoord op de groeiende bezorgdheid over de authenticiteit en kwaliteit van voedselproducten binnen de EU. Voor ons als imkers is een van de meest opmerkelijke aspecten van deze richtlijn de nadruk op de strijd tegen de zogenaamde 'sjoemelhoning' - honing die is aangelengd met suikerstroop of andere niet-authentieke ingrediënten. En op honing waarvan de herkomst eigenlijk niet duidelijk is. Dit is een probleem dat al jaren de Europese producenten van lokale honing frustreert. Het was tot nu toe nooit duidelijk waar de honing vandaan kwam.

Volgens de nieuwe regelgeving zullen de etiketten op honingproducten duidelijker moeten aangeven uit welk land de honing afkomstig is. Wanneer een product honing uit meerdere landen bevat, zullen de percentages van de herkomst duidelijk moeten worden vermeld. Dit is een significante stap voorwaarts in het bieden van transparantie aan de consument en het tegengaan van fraude.

Daarnaast zal er een platform van deskundigen worden opgericht om de Europese Commissie te adviseren over het bestrijden van honingfraude en het verbeteren van de controle hierop. Dit kan mogelijk in de toekomst zelfs leiden tot de mogelijkheid voor consumenten om via een code de exacte herkomst van hun honing te traceren.

Hier is nog een kleine nuance in aangebracht: per land kan er nog gekozen worden om toe te staan dat alleen de 4 belangrijkste aandelen van het mengel worden weergegeven. Deze delen moeten dan 50% van het gewicht van de inhoud vertegenwoordigen. Helemaal duidelijk is het ons nog niet, want kun je dan ook zeggen dat de inhoud van Nederlandse honing is bij de ingrediënten op het etiket als deze voor 51% Nederlandse honing bevat? Dat kan toch eigenlijk niet de bedoeling zijn?

Hoewel het akkoord niet volledig voldoet aan de ambitieuze standpunten van het Europees Parlement, wordt het gezien als een noodzakelijke en langverwachte stap voorwaarts. Het is echter betreurenswaardig dat sommige acties op het gebied van traceerbaarheid en samenstelling uitgesteld zijn naar de komende vijf jaar. Dit is een vertraging die de urgentie van de situatie voor bijenhouders in de EU niet weerspiegelt.

Desondanks is de oprichting van een deskundigengroep een positieve ontwikkeling. Het is nu van belang dat de lidstaten, waaronder Nederland, de herzieningen van deze richtlijn snel integreren in nationale wetgeving, zoals het Warenwetbesluit Honing.

Deze nieuwe 'ontbijtrichtlijn' markeert een belangrijke stap in de richting van meer kwaliteit, transparantie en traceerbaarheid in de voedselproductie, wat uiteindelijk ten goede komt aan zowel de Europese consument als de producent.